16 Σεπ 2014

Μια φορά κι έναν καιρό....

Παιδικά παραμύθια… μια ματιά στην ευεργετικότητα τους!



Τα παραμύθια είναι συνυφασμένα με την παιδική ηλικία… με εκείνα τα ευαίσθητα χρόνια της ζωής που δεν γνωρίζουμε ακόμα ποιοι είμαστε και ποιος είναι ο ρόλος μας σε αυτόν τον κόσμο…με εκείνη την εποχή που η φαντασία και η πραγματικότητα δεν διαχωρίζονται και μόνο το υποσυνείδητο μπορεί και καταγράφει όσα τα χείλη των γονιών και των γιαγιάδων διηγούνται! Τι είναι όμως τα παραμύθια και ποιο το αντίκτυπο τους στην ψυχοσύνθεση των παιδιών; Κάποιοι κάνουν λόγο για απλές πολύχρωμες σελίδες που εξιστορούν φανταστικές ιστορίες και απλά ψυχαγωγούν τα παιδιά δίνοντας τους την ψευδαίσθηση ότι ο κόσμος είναι ένα ιδανικό μέρος για να ζεις. Κάποιοι άλλοι, για «χάρτινα εργαλεία» στα χέρια των γονιών που αν χρησιμοποιηθούν με μαεστρία μπορούν να συμβάλουν ενεργά στην σωστή κοινωνικοποίηση και ψυχολογική ισορροπία των μπομπιράκων σας. Αυτήν την δεύτερη άποψη ασπαζόμαστε εμείς εδώ και σας προσκαλούμε στον ευεργετικό κόσμο των παραμυθιών για να ζήσετε εσείς καλά και τα παιδιά σας καλύτερα!



Η εξιστόρηση παραμυθιών είναι ευεργετική!

Τα παραμύθια έχουν πολλές ευεργετικές ιδιότητες τόσο στην ψυχή όσο και στην διανοητική ανάπτυξη των παιδιών σας. Έτσι,

  1. Το συναισθηματικό δέσιμο του παιδιού με τον γονιό ενισχύεται. Η ώρα που το κρατάτε στην αγκαλιά σας καθώς του διαβάζετε το αγαπημένο του παραμύθι ή ακούτε παρέα ένα παραμύθι σε cd, ενισχύει την αυτοπεποίθηση του και συντελεί στην ανάπτυξη μιας υγιής σχέσης μεταξύ σας.
  2. Σε διανοητικό επίπεδο, τα παραμύθια έχουν συχνά επιμορφωτικό για το παιδί χαρακτήρα. Προβάλουν καινούργιες γι’ αυτό έννοιες, λέξεις και ιδέες που ανοίγουν τους πνευματικούς του ορίζοντες και του δίνουν την δυνατότητα να εμπλουτίσει το λεξιλόγιο του.
  3. Σύμφωνα με έρευνες ειδικών, τα παιδιά που εκθέτονται σε ερεθίσματα που αφορούν την γλώσσα (όπως για παράδειγμα τη διήγηση και τα οπτικά ερεθίσματα που τους παρέχουν τα παραμύθια), έχουν κοινωνικά και διανοητικά πλεονεκτήματα απέναντι στα άλλα παιδιά.
  4. Επειδή η αφήγηση συντελεί στην ανάπτυξη των ικανοτήτων μάθησης του παιδιού, όσα από μικρά ακούν παραμύθια και ιστοριούλες (είτε από εσάς είτε από cd), μπορούν μεγαλώνοντας να διαβάζουν χωρίς δυσκολία μόνα τους.
  5. Η διήγηση μπορεί να βοηθήσει ακόμα και στην μετάβαση από το ένα αναπτυξιακό στάδιο στο άλλο ή/και στην αντιμετώπιση κάποιου ψυχολογικού προβλήματος. Διαβάζοντας στο πιτσιρίκι σας παραμύθια για καταστάσεις που βιώνει (για παράδειγμα την φοβία με το σκοτάδι), θα μπορέσει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα του ταυτίζοντας τον εαυτό του με τον ήρωα του παραμυθιού.
  6. Τα παραμύθια βοηθάνε τα παιδιά να ανακαλύψουν την ηθική τους ταυτότητα. Μαθαίνουν για το σωστό και το λάθος, το δίκαιο και το άδικο, την αφοσίωση και την προδοσία, τον πόλεμο και την ειρήνη, την φιλία και άλλες έννοιες που σε καμιά περίπτωση δεν είναι εύκολο να καταγραφούν στο παιδικό τους μυαλουδάκι.
  7. Η πραγματικότητα είναι σκληρή και τα παιδιά δεν έχουν καμιά διάθεση να την αποδεχθούν χωρίς να θέσουν τους δικούς τους όρους. Έτσι, αφού θέλουν να γνωρίσουν τον κόσμο με τον δικό τους ρυθμό και τρόπο, τα παραμύθια τους δίνουν την δυνατότητα να μεταβούν από την βρεφική στην παιδική ηλικία και από την φαντασία στην πραγματικότητα σταδιακά και πάντα ομαλά μιλώντας την γλώσσα που εισακούεται στις καρδίες τους.
  8. Τα παραμύθια είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά στο να επηρεάζουν τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς των παιδιών. Ακριβώς επειδή στηρίζονται στην φαντασία, μπορούν να δημιουργήσουν έναν συναισθηματικό δεσμό με την έννοια του καλού και του δίκαιου στην ψυχή του παιδιού.
  9. Μπορεί να δέχονται πολύ περισσότερα ερεθίσματα στις μέρες μας και να αντιλαμβάνονται γρηγορότερα έννοιες και σχέσεις, δυστυχώς όμως απλές εξηγήσεις και συζητήσεις μαζί τους δεν είναι αρκετές. Από μόνες τους δηλαδή δεν μπορούν να βοηθήσουν το παιδί να αντιληφθεί βαθύτερες έννοιες και νοήματα κι αυτό γιατί δεν τα αγγίζουν στο σημείο που υπάρχει επαφή - στην φαντασία τους δηλαδή. Η φαντασία, είναι η ικανότητα αναπαραστάσεως με το νου. Κάθε θετική μας σκέψη ή ηθική στάση συντελείτε ακριβώς επειδή υπάρχει το υπόβαθρο της αναπαράστασης με το νου. Ένα υπόβαθρο που χτίζεται κατά την διάρκεια των παιδικών χρόνων και σίγουρα σε αυτό συντελεί και η διήγηση παραμυθιών.


Ένα πολύτιμο εργαλείο στα χέρια σας…

Ο χρόνος που περνάτε με το παιδί σας δεν είναι ποτέ αρκετός…είναι τόσα πολλά αυτά που θα θέλατε να του μεταδώσετε, να του διδάξετε, να το συμβουλεύσετε και να το βοηθήσετε να ξεπεράσει που σε 24 ώρες δεν χωράνε. Παιχνίδια, δραστηριότητες και συζητήσεις είναι σίγουρα απαραίτητα συστατικά της διαπαιδαγώγησης του, μην ξεχνάτε όμως και τα παιδικά παραμύθια! Ναι αυτά που σας διηγήθηκαν οι γιαγιάδες σας και που τώρα διαβάζετε στο πιτσιρίκι σας πριν αυτό πέσει για ύπνο… είναι τα εργαλεία για συζήτηση και κατανόηση του τρόπου σκέψης του παιδιού σας και των βαθύτερων αναγκών και ανασφαλειών του. Δεν έχετε λοιπόν παρά να τα εκμεταλλευτείτε στο έπακρο!!!

  1. Κάντε του ανοιχτού τύπου ερωτήσεις όπως για παράδειγμα ‘εσύ τι θα έκανες στην θέση του;’, ‘πως θα ένιωθες αν ήσουν ο ήρωας’, ‘τι θα μπορούσες να είχες κάνει διαφορετικά’ κτλ., έτσι ώστε να το βοηθήσετε να αναπτύξει την ηθική πλευρά της προσωπικότητας του και να σκεφτεί εναλλακτικούς τρόπους σκέψεις και δράσης. Βάλτε του ηθικά διλήμματα και εκμεταλλευτείτε κάθε ευκαιρία για διάλογο και επικοινωνία μαζί του.
  2. Μέσα από τα παραμύθια μπορείτε να μάθετε τα βαθύτερα συναισθήματα των παιδιών σας και να τα συζητήσετε. Να αγγίξετε τις ευαισθησίες τους και να αναλάβετε δράση εκεί που θεωρείτε ότι υπάρχει προβληματικός τρόπος σκέψης.
  3. Τα παραμύθια δίνουν την δυνατότητα στο παιδί να μπει στην θέση κάποιου άλλου και να τον συναισθανθεί. Με αυτόν τον τρόπο το παιδί μαθαίνει να λαμβάνει υπόψη του και την οπτική πλευρά του άλλου κάτι που ακόμα και στην ενήλικη ζωή τους, πολλοί είναι αυτοί που αδυνατούν να πράξουν.
  4. Να θυμάστε πως ο σκοπός σας είναι πάντα ο ίδιος…να του δώσετε τα απαραίτητα εφόδια έτσι ώστε να ενταχθεί ομαλά στην κοινωνία και να είναι ψυχολογικά υγιή. Τα παραμύθια, είτε αυτά που ακούει μόνο του είτε αυτά που διαβάζετε παρέα, έχουν ευεργετικές ιδιότητες και μπορούν να θέσουν τις βάσεις για την γρηγορότερη μαθησιακή του ανάπτυξη και ικανότητα για διάλογο και ώριμη σκέψη.

Κάντε τις επιλογές σας και επωφεληθείτε άφοβα!


Παρόλο που στους κύκλους της ψυχολογίας υπάρχει μια ανοιχτή αντιπαράθεση ανάμεσα σε αυτούς που πιστεύουν στην ευεργετικότητα των παραμυθιών και σε όσους αντιπαρέρχονται τα πλεονεκτήματα τους, κάνοντας λόγο για την προβολή των ρόλων των δύο φύλλων (δίνοντας έμφαση δηλαδή στον δυναμισμό των ανδρών), για σε ένα «happy end» που στην πραγματικότητα είναι μια ουτοπία κτλ. Η αλήθεια είναι ότι αναρίθμητες γενιές μεγάλωσαν με αυτά τα πολύχρωμα βιβλία που ταξιδεύουν τα παιδιά στον κόσμο της φαντασίας και της μαγείας… μιας μαγείας που τυχεροί είναι όσοι την παίρνουν μαζί τους για να τους συντροφεύει και στην ενήλικη ζωή τους. Ακόμα και αν κάποιες από τις αντιπαραθέσεις αυτές είναι βάσιμες, αυτό που έχει σημασία να θυμάστε είναι πως έχετε πάντα την δυνατότητα της επιλογής. Εννοούμε πως εσείς είστε αυτοί που θα διαλέξετε τι πρέπει και τι δεν πρέπει να διαβάσει ή να ακούσει το πιτσιρίκι σας, τι θα ήταν καλό να μάθει σε αυτήν την φάση της ανάπτυξης του, πόσο πολύ μπορείτε να εμβαθύνετε στο κείμενο που του διαβάσετε και ποιες έννοιες είναι σε θέση να κατανοήσει.
Στο εμπόριο υπάρχουν πολλά παραμύθια από τα διαχρονικά κλασσικά μέχρι τον … Shrek και τον Harry Potter. Επίσης, η νέα τάση της εποχής θέλει τα παραμύθια σε CD που δίνουν την δυνατότητα στο παιδί να διαβάσει και ταυτόχρονα να ακούσει το αγαπημένο του παραμύθι χωρίς η παρουσία σας να είναι απαραίτητη. Δεν βρίσκουμε τίποτα κακό σε αυτό, αρκεί να είστε πάντα στο προσκήνιο για να συζητήσετε μαζί του και να θέσετε κάποια ερωτήματα, να υπογράψετε δηλαδή τον επιμορφωτικό χαρακτήρα των παραμυθιών που το πιτσιρίκι σας ακούει ή διαβάζει.

Δεν υπάρχουν σχόλια: