Προσοχή στο τι λέμε μπροστά στα παιδιά - μας καταλαβαίνουν!
Μπορεί το πιτσιρίκι σας να μην έχει αναπτύξει ακόμα τις λεκτικές του ικανότητες, ωστόσο όταν μιλάτε μπροστά του για θέματα που το αφορούν, καταλαβαίνει τα πάντα!
Τα κατορθώματα, οι αταξίες και οι τυχόν προβληματικές συμπεριφορές των παιδιών μας, είναι από τα πιο δημοφιλή θέματα προς συζήτηση μεταξύ συντρόφων, φίλων και συγγενών. Πολλοί γονείς, συνηθίζουν να εκφράζουν ελεύθερα τις απόψεις και τις σκέψεις τους για την συμπεριφορά του παιδιού τους ακόμα κι όταν το ίδιο παρευρίσκεται στο χώρο, θεωρώντας πως είναι ακόμα πολύ μικρό για να αποκωδικοποιήσει τα πολύπλοκα νοήματα των συζητήσεων τους. Ωστόσο, η επιστήμη έρχεται να αμφισβητήσει αυτήν την τόσο διαδεδομένη άποψη. Τα παιδιά, αντιλαμβάνονται άμεσα το βαθύτερο νόημα των συζητήσεων που τα αφορούν, ακόμα κι όταν οι λεκτικές τους ικανότητες δεν είναι πλήρως ανεπτυγμένες.
ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΜΗΝ ΜΙΛΑΕΙ ΑΛΛΑ...
Το πιτσιρίκι σας είναι μόλις 14 μηνών, περπατάει πια χωρίς την βοήθεια σας, εξερευνεί τον κόσμο γύρω του και επικοινωνεί τα συναισθήματα και τα "θέλω" του με τον δικό του μοναδικό τρόπο. Για σας ως γονείς, καθετί που λέει ή κατορθώνει, είναι ιδιαίτερα σημαντικό κι έτσι, δεν χάνετε την ευκαιρία να μοιράζεστε οτιδήποτε το αφορά, ακόμα κι όταν γνωρίζετε ότι σας ακούει. "Αφού δεν μιλάει, δεν μπορεί να καταλάβει τι λέμε" σκέφτεστε. Ποιος είπε όμως ότι η αντίληψη έπαιτε της ομιλίας; Αναρωτηθήκατε ποτέ πως καταγράφονται μέσα του τα όσα ακούει και ποιο μπορεί να είναι το αντίκτυπο των συζητήσεων σας στον ψυχισμό του;
Στο χώρο της αναπτυξιακής ψυχολογίας υπάρχει εδώ και αρκετές δεκαετίες μια αξιοσημείωτη αντιπαράθεση πάνω στο θέμα αυτό. Κάποιοι δηλαδή πιστεύουν πως η αντίληψη προηγείται της ομιλίας, ενώ κάποιοι άλλοι πως η ανάπτυξη της ομιλίας είναι αυτή που πυροδοτεί την αντίληψη και την πολύπλοκη σκέψη. Εντούτοις, το θέμα μας εδώ δεν είναι η ανάλυση των μηχανισμών του εγκεφάλου. Έτσι, θα περιοριστούμε σε μια και μόνο τεκμηριωμένη διαπίστωση: Τα παιδιά, ακόμα κι όταν δεν είναι σε θέση να εκφραστούν λεκτικά, έχουν ιδιαίτερα ανεπτυγμένη αντίληψη, κι αυτό γιατί υπάρχει διαφορά ανάμεσα στην δεκτική (αυτά που καταλαβαίνουν) και στην εκφραστική (αυτά που λένε) ομιλία. Παίζουν, συναρμολογούν, θυμούνται, εκφράζονται, επικοινωνούν (με τον δικό τους πάντα τρόπο) και αντιλαμβάνονται τον κόσμο γύρω τους πολύ πριν αναπτύξουν πλήρως την εκφραστική τους ομιλία, κάτι που τους δίνει την δυνατότητα, μεταξύ άλλων, να κατανοούν το περιεχόμενο των συζητήσεων σας πολύ νωρίτερα απ' όσο πιστεύετε.
ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΩΝ ΣΥΖΗΤΗΣΕΩΝ ΣΑΣ
Όπως προανέφερα, τα παιδιά αντιλαμβάνονται, πολύ πριν μιλήσουν, τον κόσμο γύρω τους και το περιεχόμενο των συζητήσεων σας από τα συμφραζόμενα. Έτσι, καλό θα ήταν να είστε ιδιαίτερα προσεχτικοί στο "τι" και "πώς" αναφέρεστε στα ίδια όταν σας ακούνε, απλούστατα γιατί καταγράφουν τους χαρακτηρισμούς που χρησιμοποιείτε για το άτομο τους και μεγαλώνοντας, όταν είναι πια σε θέση να κατανοήσουν το νόημα αυτών των χαρακτηρισμών, τείνουν να τους υιοθετούν ως στοιχεία της προσωπικότητας τους. Αν για παράδειγμα, συνηθίζετε να το αποκαλείτε "ανασφαλή", μην εκπλαγείτε αν εξελιχθεί σε έναν ανασφαλή ενήλικα.
Επίσης, σας συμβουλεύω να εμπλέκεται το παιδί σας σε οποιαδήποτε συζήτηση το αφορά, ακόμα και όταν το λεξιλόγιο του είναι ιδιαίτερα περιορισμένο. Έχει ανάγκη να συμμετέχει σε ότι αφορά το άτομο του, να εκφράζεται με όποιον τρόπο μπορεί, να αναπτύσσει τις λεκτικές του ικανότητες και να μην αισθάνεται απομονωμένο κάθε φορά που μιλάτε μπροστά του για το ίδιο. Ένας άνθρωπος, όσο μικρός κι αν είναι, έχει ανάγκη από σεβασμό και συμμετοχή έτσι δεν είναι; Εσάς θα σας άρεσε να μιλάνε για το άτομο σας χωρίς να σας συμπεριλαμβάνουν στην συζήτηση λες και είστε αόρατος; Κανείς δεν σας εμποδίζει, ερήμην του παιδιού να αναλύσετε και να μιλήσετε ελεύθερα για τις δυνατότητες ή τις αδυναμίες του. Μπροστά του ωστόσο, οφείλετε να κρατάτε τα προσχήματα.
Η ΑΝΤΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΑΝΑΠΤΥΣΣΕΤΑΙ ΠΟΛΥ ΓΡΗΓΟΡΑ
ΗΛΙΚΙΑ & ΑΝΤΙΛΗΨΗ
6 μηνών: Σύμφωνα με παιδοψυχολόγους, από τον 6ο κιόλας μήνα της ζωής τους, τα παιδιά είναι σε θέση να αναγνωρίζουν το όνομα τους μέσα σε μια πρόταση και να στρέφουν την προσοχή τους προς τους ομιλητές.
12 μηνών: Είναι σε θέση να προφέρουν κάποιες λεξούλες (συνήθως ουσιαστικά που αναφέρονται σε πράγματα ή άτομα που παίζουν σημαντικό ρόλο στην ζωή τους). Αργότερα, μαθαίνουν ρήματα κι αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τον πολύπλοκο μηχανισμό με τον οποίο οι λέξεις, όταν τοποθετηθούν κατάλληλα σχηματίζουν μια πρόταση.
14 μηνών: Αρχίζουν να αναγνωρίζουν "κοινωνικά σχήματα έκφρασης" όπως για παράδειγμα, ότι ο θυμός εκφράζεται με έντονο τόνο στην φωνή, ενώ η ικανοποίηση με χαρούμενο. Παράλληλα, αρχίζουν να παρατηρούν την "εξωλεκτική" σας συμπεριφορά (κινήσεις, τόνο φωνής, εκφράσεις προσώπου) κι έτσι αποκωδικοποιούν το περιεχόμενο της συζήτησης και τα συναισθήματα που την συνοδεύουν. Αναλογιστείτε τον τόνο της φωνής σας και την εξωλεκτική σας συμπεριφορά κάθε φορά που αναφέρεστε στο πιτσιρίκι σας.
18-21 μηνών: Αυτό είναι ένα ιδιαίτερο σημαντικό στάδιο της διανοητικής τους ανάπτυξης κατά την διάρκεια του οποίου, μαθαίνουν καθημερινά γύρω στις 9 λέξεις κι αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τον τρόπο με τον οποίο η σειρά τους επηρεάζει το νόημα των προτάσεων. Επιπλέον, αυτήν την περίοδο, είναι σε θέση να καταλάβουν αφενός "τι" λέτε και αφετέρου "πώς" το λέτε. Αν για παράδειγμα σας ακούσουν να περιγράφετε κάποια τους συμπεριφορά, από τον τόνο της φωνής και την έκφραση σας, θα καταλάβουν αν αυτή τους η συμπεριφορά ήταν αποδεχτή ή όχι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου