Πένθος

Ένα γράμμα για το πένθος

Το γράμμα που ακολουθεί δεν έχει υπογραφή αποστολέα. Είναι η κατάθεση ψυχής μιας εγγονής προς την γιαγιά της που δεν βρίσκεται πια στην ζωή και περιγράφει με τα πιο μελανά χρώματα τα στάδια και το φάσμα των συναισθημάτων που βιώνει κάποιος όταν χάνει έναν πολύ δικό του άνθρωπο! Αξίζει την προσοχή σας.

Έφυγες... έτσι ξαφνικά, εσύ η μάνα, η αδερφή, η καλύτερη φίλη μου, εσύ η μοναδική μου παρηγοριά, η παρέα μου, εσύ που ήξερες να με ακούς χωρίς να με κρίνεις και να με συμβουλεύεις  με οδηγό την αγάπη σου για μένα. Εσύ, που καλύτερα από τον καθένα με ήξερες και για μένα μιλούσες με αγάπη - με έκανε καλύτερο άνθρωπο η αγάπη σου γιαγιά! Ήταν τόσο ξαφνική η αναχώρηση σου που δεν πρόλαβα να σε αποχαιρετήσω και αυτό πονάει περισσότερο απ'όλα. Δεν θυμάμαι πια ήταν η τελευταία φορά που σε είδα, που σ'αγκάλιασα, που μοιράστηκα μαζί σου τους καημούς μου - πάντα και δικοί σου γινόντουσαν και να απαλύνεις τον πόνο μου προσπαθούσες. "Βάστα γερά μου έλεγες θυμάσαι; Έχει ο θεός χρυσό μου". Ήσουν ο φάρος μου, το σημείο αναφοράς μου για 30 ολόκληρα χρόνια, πως μπορώ να ζήσω τώρα χωρίς εσένα; Πως μπορώ να πω αντίο...σε σένα; Αύριο κλείνουν 18 μήνες από εκείνο το πρωινό που έφυγες... κοιτάω τις φωτογραφίες σου και αναρωτιέμαι που να είσαι, πως να νιώθεις, αν βλέπεις πόσο πονάω, αν με ακούς τα βράδια που σου μιλάω! Ξέρω δεν έρχομαι συχνά στο "καινούργιο σου σπίτι". Ίσως γιατί δεν θέλω να συμβιβαστώ με αυτήν την αλλαγή , θέλω βλέπεις να σε θυμάμαι να με περιμένεις καρτερικά στο παράθυρο σου, θέλω να σε θυμάμαι όρθια και δυνατή!

Τον πρώτο καιρό τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα για μένα. Δεν μπορούσα να πιστέψω, να συμβιβαστώ με την καινούργια πραγματικότητα. Που είσαι γιαγιά έλεγα και ξανάλεγα και έκλαιγα θυμάμαι για ώρες κοιτώντας φωτογραφίες σου και αναπολώντας τις τόσες αναμνήσεις μου μαζί σου. Κάποια πρωινά ξυπνούσα και νόμιζα πως ο θάνατος σου ήταν απλά ένα κακό όνειρο που πάει πέρασε, δεν αργούσα όμως να συνέλθω στην ακόμα πιο σκληρή πραγματικότητα. Η κατάθλιψη κράτησε για μήνες. Ακόμα και τώρα, μετά από τόσο καιρό πιστεύω πως εξακολουθώ να βρίσκομαι σε αυτό το στάδιο  και δεν ξέρω αν θα καταφέρω να αποδεχθώ ποτέ την αλήθεια. Λείπεις γιαγιά! Όλοι μου λένε πως πρέπει να πάω παρακάτω, τι μου ζητάει όμως ο κόσμος; Άλλωστε πως μπορεί κάποιος να αγγίξει μια σχέση σαν και αυτή που υπήρχε μεταξύ μας; Σε φέρνω συχνά στο μυαλό μου κι εκεί σου μιλάω, σου ζητάω συγνώμη για τις φορές που σε πίκρανα, σου κρατάω το χέρι και γαληνεύω. Το μόνο που γνωρίζω πια καλά είναι πως η αντίσταση μου στην αλλαγή δεν με βοηθάει να διατηρήσω το παρελθόν. Αντίθετα, με απομακρύνει από το μέλλον. Άλλωστε, μέσα στα σκοτάδια μου ξέρω καλά πως πραγματικά αληθινό δεν είναι ότι αγγίζουμε και βλέπουμε άλλα ότι θυμόμαστε και αγαπάμε! Για μένα, δεν έφυγες ποτέ γιαγιά... σε περιμένω στα όνειρα μου!

Ο θάνατος ενός στενού μέλους της οικογένειας είναι αναπόφευκτα ένα γεγονός ζωής που προκαλεί ιδιαίτερο άγχος στους ενήλικες. Κατατάσσεται πέμπτο στην λίστα των αγχογώνων γεγονότων στην ζωή ενός ατόμου και του προκαλεί περίπου 63% άγχος. Η απώλεια για το άτομο που μένει πίσω είναι μεγάλη, το ίδιο και το φάσμα των συναισθημάτων και των συμπτωμάτων που τα συνοδεύουν. Λύπη, θυμός, απελπισία, ενοχές και φόβος μεταξύ άλλων. Σύμφωνα με την Elisabeth Kubler-Ross κατά την διάρκεια της εμπειρίας του πένθους, το άτομο βιώνει τα εξής 5 στάδια:

1. Άρνηση για τον θάνατο του / της αγαπημένου προσώπου
2. Θυμός προς το άτομο που έφυγε
3. Διαπραγμάτευση με τον Θεό για την αλλαγή της κατάστασης
4. Κατάθλιψη
5. Αποδοχή του γεγονότος.

Δυστυχώς για μεγάλο αριθμό ανθρώπων κάποια από τα στάδια αυτά παραλείπονται με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ξεπεράσουν την απώλεια και να προχωρήσουν παρακάτω. Δείχνουν την άρνηση τους να συμβιβαστούν συγκρατώντας τα δάκρυα τους, αποφεύγουν να μιλήσουν για τον/την θανόντα και δεν επισκέπτονται το κοιμητήριο σχεδόν ποτέ. Είναι σαν να προσπαθούν να σταματήσουν ή να αντιστρέψουν την ροή των πραγμάτων αναβάλλοντας το πέρασμα από τα αναπόφευκτα στάδια της εμπειρίας του πένθους.

Κι εγώ όπως και εσείς έχω χάσει κάποιον πολύ δικό μου άνθρωπο και μέσα από τον πόνο και την θλίψη που βίωσα συνειδητοποίησα πως μόνο μέσα από την αποδοχή των συναισθημάτων μου θα μπορούσα να ξεπεράσω αυτόν τον αποχωρισμό. Αφήστε τα δάκρυα και τις αναμνήσεις να σας κατακλύσουν, ανοίξτε τα άλμπουμ με τους αγαπημένους σας, επισκεφτείτε τον τάφο τους και μιλήστε τους για την καθημερινότητα σας και για όσα νιώθετε τώρα που δεν είναι πια στην ζωή. Βιώνοντας πλήρως την απώλεια και τις συνέπειες της θα μπορέσετε βαθμιαία και με την πάροδο του χρόνου να δείτε την ζωή με αισιοδοξία. Αυτό δεν σημαίνει πως θα ξεχάσετε αυτούς που έφυγαν...σημαίνει απλά πως θα μάθετε να ζείτε χωρίς αυτούς. Κανείς άλλωστε δεν πεθαίνει όσο υπάρχουν άνθρωποι που τους κρατάνε ζωντανούς στην σκέψη και στην καρδιά τους.